Bestorto
Bistorta officinalis
Polygonaceae
Autre noum : Couloubrino.
Noms en français : Bistorte, Serpentaire.
Descripcioun :La bestorto es uno planto coumuno de prado de mountagno mounte pòu curbi de vàstis estendudo. Fai de lònguis enflourejado (grapo) roso (raramen blanco). Li fueio remounton un pau sus lou pecou emé d'alo de 2 à 4 cm de larg.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso (li jòuini) e cuecho. Es un bon liume adouba dins mant'un relarg d'ùni biais. Lou rizoumo se manjo en Russìo e en Alaska (cue dins plusiour aigo). La bestorto es uno planto di proun vertuouso : vulneràri (garri li plago), anti-enflamativo, anti-bateriano, emoustatico, astingènto, analgesico, sedativo e mai enca.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bistorta
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 90 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à óutoubre
Liò : Prado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bistorta officinalis Delarbre, 1800
(= Polygonum bistorta L., 1753 )
Segue
Secale cereale
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Sege, Segle (o), Assege, Bla, Anouno.
Nom en français : Seigle.
Descripcioun :La (lou) segue se destrìo dóu blad bonodi sa longo barbo. La planto èi verdalo, sènso péu emé uno lengueto courteto.
Usanço :La segue se samenavo en mountagno pèr lou pan, e souvènt èro apela bla (blad d'assegue à la Bolline LMT, p. 219). E. Bion de Barvenc (06) raconto : "Lou me d'òutoubre, quouro piaian à Noùtes, traian li tartiflos, e pi semenaian la segle darier. La toucaian plus finte l'estiou, à la fi juilet. Alor, missounaian, faian de cavales. La missounaian ma voulam [...]. La segle, es mai stencho, lou bla, es mai bel, mai gros. (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 71.
Port : Grando erbo
Taio : 60 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Secale
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 700 à 2000 m
Aparado : Noun
Mai à juilet
Liò : Culturo
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Cèntre-Asìo
Ref. sc. : Secale cereale L., 1753